Thời gian qua, công tác trồng rừng ở tỉnh ta ngày càng được chú trọng, Tận dụng tối đa thế mạnh phát triển kinh tế đồi rừng, các cấp ủy, chính quyền từ tỉnh đến cơ sở luôn quan tâm chỉ đạo làm tốt công tác quản lý, bảo vệ rừng và phòng chống cháy rừng; hạn chế đến mức thấp nạn phá rừng trên địa bàn tỉnh Nhờ đó, tổng diện tích rừng toàn tỉnh không ngừng tăng lên qua các năm, bình quân mỗi năm trồng mới được hơn 15.000 ha rừng. Nhờ đó, góp phần nâng tỷ lệ che phủ rừng tăng lên trên 62,8%.  Trong đó, công tác sản xuất giống cây lâm nghiệp đã có nhiều đóng góp đáng kể. Tuy nhiên, hiện nay việc sản xuất, kinh doanh giống cây lâm nghiệp vẫn còn một số bất cập, do đó để bảo đảm được nguồn giống cây lâm nghiệp có chất lượng thì công tác quản lý cần phải được tăng cường.

Kể từ khi Pháp lệnh Giống cây trồng và Quy chế quản lý giống được ban hành đã tạo ra hành lang pháp lý để thực hiện trong lĩnh vực này. Đây là thuận lợi cơ bản giúp các cấp, ngành hữu quan trong tỉnh chỉ đạo các địa phương, đơn vị, cá nhân tham gia sản xuất, kinh doanh giống cây trồng lâm nghiệp hoạt động theo đúng quỹ đạo. Tuy có được những thuận lợi như vậy, nhưng công tác quản lý giống cây trồng ở tỉnh ta hiện nay vẫn còn nhiều khó khăn.

 Khó khăn đầu tiên đó là lực lượng đội ngũ quản lý còn mỏng. Vai trò, trách nhiệm của cấp huyện chưa quy định rõ trong Quy chế quản lý giống cây trồng lâm nghiệp; năng lực cơ quan chuyên môn cấp huyện vừa thiếu vừa yếu. Vì vậy, việc hướng dẫn, chỉ đạo phòng chức năng cấp huyện thực hiện kiểm tra, giám sát quá trình sản xuất kinh doanh giống cây trồng lâm nghiệp trên địa bàn huyện còn gặp nhiều khó khăn. Bên cạnh đó, một số đơn vị sản xuất, kinh doanh giống trên địa bàn tỉnh cũng chưa chủ động, tích cực trong công tác xây dựng nguồn giống cây lâm nghiệp. Sự xuất hiện nhiều hộ gia đình, cá nhân tự sản xuất kinh doanh giống nhưng không thực hiện việc quản lý, giám sát theo chuỗi hành trình quản lý giống cây trồng lâm nghiệp. Đặc biệt, nhiều cơ sở sản xuất cây con  sử dụng các nguồn giống xô bồ mua trôi nổi trên thị trường không có nguồn gốc giống được công nhận  đã tạo ra sự lộn xộn về giá và chất lượng giống trên thị trường. Ước tính hiện nay toàn tỉnh có trên 51 cơ sở, cá nhân sản xuất giống cây trồng lâm nghiệp không thực hiện việc quản lý, gây ra rất nhiều trở ngại và phức tạp trong công tác quản lý và sản xuất kinh doanh giống cây trồng lâm nghiệp trên địa bàn tỉnh.

Để nâng cao chất lượng, giá trị rừng trồng, đáp ứng yêu cầu tái cơ cấu ngành lâm nghiệp, việc quản lý, nâng cao chất lượng giống cây trồng lâm nghiệp được coi là biện pháp quan trọng nhất nhằm tăng năng suất và hiệu quả rừng trồng, là tiền đề cho sự thành công hay thất bại đối với kinh doanh rừng trồng.

Thực hiện Chỉ thị số 936/CT-BNN-TCLN ngày 18-3-2014 của Bộ NN&PTNT, ngày 31-3-2014, UBND tỉnh có Công văn số 50/UBND-NLN ngày 12/01/2015 để quán triệt chỉ đạo tăng cường công tác quản lý, nâng cao chất lượng giống cây trồng lâm nghiệp. Sở NN&PTNT đã có các văn bản hướng dẫn, chỉ đạo các địa phương, đơn vị thực hiện tốt quy chế quản lý giống cây trồng lâm nghiệp, góp phần thực hiện tốt Kế hoạch tái cơ cấu ngành lâm nghiệp đã được UBND tỉnh phê duyệt.

Để nâng cao hiệu quả công tác quản lý chất lượng giống cây trồng lâm nghiệp trên địa bàn tỉnh, kiểm soát chặt chẽ nguồn giống cây trồng lâm nghiệp đưa vào trồng rừng, trước hết phải tuyên truyền, quản lý tốt các cơ sở, hộ gia đình, cá nhân sản xuất kinh doanh giống cây trồng lâm nghiệp trên địa bàn của từng huyện, thị xã, thành phố”. Cụ thể, đòi hỏi các địa phương, đơn vị quyết tâm thực hiện tốt một số giải pháp chủ yếu mà tỉnh đề ra như: Đẩy mạnh công tác tuyên truyền về lợi ích của việc sử dụng giống có nguồn gốc rõ ràng, giống có chất lượng để nâng cao năng suất và chất lượng rừng trồng; khuyến khích sử dụng cây giống vô tính chất lượng cao (mô, hom) và áp dụng các biện pháp kỹ thuật thâm canh trong trồng rừng sản xuất. Hướng dẫn cho những cơ sở, hộ gia đình, cá nhân có nhu cầu sản xuất kinh doanh giống cây trồng lâm nghiệp phải bảo đảm các điều kiện theo quy định.

Trong sản xuất kinh doanh giống phải tuân thủ đầy đủ các quy định về quản lý chất lượng như: sử dụng vật liệu giống đưa vào gieo ươm phải có nguồn gốc, lý lịch rõ ràng; cây giống trước khi xuất vườn, chủ vườn ươm phải thông báo kết quả sản xuất đến Chi cục Kiểm lâm tỉnh để xin cấp giấy chứng nhận nguồn gốc giống của lô cây con. Tăng cường kiểm tra, kiểm soát việc sản xuất kinh doanh giống cây trồng lâm nghiệp trên địa bàn; chú trọng kiểm tra tại các vườn ươm của hộ gia đình, cá nhân sản xuất kinh doanh nhỏ lẻ; kiểm soát chặt việc vận chuyển, lưu thông giống trên thị trường. Kiên quyết ngăn chặn, tiêu hủy những lô giống, vườn cung cấp hom khi phát hiện không rõ nguồn gốc.

Thực hiện xử lý vi phạm nếu phát hiện các cơ sở, hộ gia đình, cá nhân vi phạm về điều kiện sản xuất kinh doanh giống cây trồng lâm nghiệp chính; sản xuất hạt giống không đúng theo quy trình đã quy định; sản xuất giống cây trồng lâm nghiệp chính không sử dụng vật liệu nhân giống từ nguồn giống đã được công nhận theo quy định tại Nghị định số 114/2013/NĐ-CP ngày 3-10-2013 của Chính phủ.

Thời gian tới, Sở NN&PTNT, Chi cục Kiểm lâm sẽ tăng cường thực hiện nghiêm khắc hơn nữa việc quản lý giống cây trồng lâm nghiệp nhằm bảo đảm giống đưa vào trồng rừng có chất lượng tốt, được kiểm soát chặt chẽ, đáp ứng mục tiêu tái cơ cấu ngành lâm nghiệp.

                                                            Phạm Thị Tuyết Phương

  Phòng Sử dụng và Phát triển rừng